Het effect van cafeïne en koffie
Begin jij je dag met eek kop koffie? Even een energie boost op het moment dat je vermoeidheid voelt aan het eind van de middag? Of een lekker kopje koffie na het avond eten. De hele dag drinken we koffie. We genieten ervan, maar heb jij het gevoel dat je het ‘nodig’ hebt? Om wakker te kunnen worden of te blijven.
Maar heb jij wel eens stil gestaan bij wat je dagelijkse koffie met je lichaam kan doen? In dit artikel lees je over de effecten van koffie en andere producten waar cafeïne in zit. Wat is cafeïne eigenlijk? Heeft het effect op je hormonen en cyclus? Is cafeïne nou goed of slecht?
Waar gaan we het over hebben?
Wat is cafeïne en waar zit het in?
Cafeine en slaap?
Heeft cafeïne invloed op onze hormonen en cyclus
Conclusie
Cafeïne, Wat is dat nou eigenlijk? En waar zit het in?
Wist je dat cafeïne een van de meest voorkomende stoffen is ter wereld? Maar wat is het nou eigenlijk? Cafeïne is een stof die voorkomt in verschillende planten en delen van planten, zoals de bladeren en de bessen. Het heeft een opwekkende werking, het stimuleert het centrale zenuwstelsel. Cafeïne houdt ons wakker door het blokkeren van één van de belangrijkste slaap opwekkende moleculen, adenosine.
Als adenosine in de hersenen wordt aangemaakt, bindt het aan adenosinereceptoren. Deze verbinding veroorzaakt slaperigheid omdat het de zenuwcelactiviteit vertraagd. Het zorgt er ook voor dat de bloedvaten verwijden, zodat er meer zuurstof naar de hersenen gaat tijdens de slaap. Voor een zenuwcel lijkt cafeïne op adenosine: cafeïne bindt zich dan ook aan de adenosinereceptor. Cafeïne vertraagt de activiteit van de cel echter niet zoals adenosine dat zou doen. In plaats van vertragen door adenosine wordt de zenuwcel actiever door cafeïne. Het gevoel van vermoeidheid wordt als het ware dus geblokkeerd. Op die manier geeft cafeïne dus het gevoel dat het je wakker houdt.
Koffiebonen, blaadjes van de theeplant, cacaobonen, guaranabessen en kolanoten bevatten cafeïne, maar ook in bepaalde soorten kauwgom, snoep en voedingssupplementen. Het is een alkaloïde en het is een kristalachtige stof die smaakloos en geurloos is.
In Nederland krijgen we de meeste cafeïne binnen doormiddel door dranken zoals koffie en thee. Maar het zit in meer producten dan dat je van tevoren zou bedenken.
Cafeïne en slaap?
Sommige mensen drinken graag na het avond eten nog een kopje koffie en kunnen daarna prima slapen, anderen kiezen er bewust voor om dit niet meer te drinken omdat ze beweren niet te kunnen slapen door de cafeïne in de koffie.
Zoals hierboven al is beschreven, blokkeert cafeïne adenosime. Door deze blokkade lopen de waarden van adenosine op. Door de ophoping kan je lichaam de adenosine niet in zijn geheel wegwerken. Dit zorgt ervoor dat je dus alsnog moe wakker wordt.
Veel mensen starten hun dag ook weer direct met een kop koffie waardoor je in een vicieuze cirkel terecht komt.
Heeft cafeïne invloed op onze hormonen en cyclus?
Mannen en vrouwen reageren anders op cafeïne. Daar kunnen dus ook verschillende klachten uit voort komen. Uit onderzoek is gebleken dat regelmatige cafeïneconsumptie bij vrouwen kan leiden tot bijna alle soorten cyclusstoornissen. Denk hierbij aan onregelmatig ongesteld worden, menstruatiepijn en andere klachten die voortkomen door een hormonale disbalans. Ben je benieuwd wat jij naast het minderen van cafeïne kan doen om je hormoonbalans te herstellen? Lees dan dit artikel.
Cortisol en adrenaline
Cafeïne verhoogt cortisol en adrenaline. De gevoelens die je hierdoor kan krijgen zijn angst, onrust en slapeloosheid. Cafeïne kan een kettingreactie veroorzaken in je hormoonbalans, vooral door de invloed van cortisol. Cortisol en adrenaline hebben namelijk een sterke invloed op bijna alle andere hormonen in je lichaam. Denk aan hormonen zoals GnRH (dat de menstruatiecyclus reguleert), prolactine, vasopressine, schildklierhormonen en nog vele anderen.
Wanneer je last hebt van een disbalans kan cortisol er zelfs voor zorgen dat je menstruatiecyclus volledig stop wordt gezet en je dus niet meer vruchtbaar bent
Oestrogeen
Cafeïne kan de niveaus van oestrogeen bij vrouwen beïnvloeden. Zelfs met een kleine hoeveelheid cafeïne, zoals in twee kopjes koffie, kan je oestrogeenspiegel stijgen of dalen.
De bron van de cafeïne speelt ook een rol: dranken met cafeïne, zoals frisdrank, kunnen een sterkere reactie veroorzaken dan koffie.
Zowel een hoog als een laag oestrogeengehalte kunnen ongewenste symptomen veroorzaken. Als je wilt weten of je oestrogeengehalte hoog of laag is, kan je een blog lezen met informatie hierover. Het is ook een goed idee om het te laten testen om zeker te weten hoe het met je oestrogeenniveau gesteld is.
Leer je eigen cyclus kennen
Ben je op zoek naar meer controle over je menstruatiecyclus en je algehele vrouwelijke gezondheid? Als coach kan ik je begeleiden en samen met jou alle aspecten van je vrouwelijke gezondheid in kaart brengen. Laten we eens kennismaken, of ontdek meer over mijn begeleidingstrajecten.
Zijn er ook nog positieve punten aan cafeïne?
Gelukkig zijn er ook nog positieve punten aan cafeïne. Met mate en de juiste kennis kan jij gerust je kopje koffie blijven drinken. Wanneer je cafeïne op de juiste manier inzet, kan het ook zelfs voordelen opleveren.
Belangrijk: koffie en cafeïne hebben verschillende gezondheidsvoordelen
Koffie:
Zit vol met antioxidanten en beschermt tegen hart- en vaatziekten.
Zorgt voor een gezonde lever waardoor het ons kan beschermen tegen verschillende soorten kanker.
Cafeine:
Kan de spijsvertering stimuleren en zorgen voor gewichtsverlies.
Cafeïne kan ons ook beschermen tegen bepaalde degeneratieve hersenaandoeningen zoals Alzheimer, dementie en Parkinson (12).
Conclusie
Wanneer je koffiedrinkt om meer energie te krijgen, hou je jezelf dus eigenlijk voor de gek. Wanneer je echt meer energie wilt is het zaak dat je gaat kijken naar voeding, beweging slaap en je mentale gezondheid.
Hier en daar een kopje koffie voor een energie boost is zeker niet erg, maar op langer termijn kan te veel koffie effect hebben op je gezondheid, cyclus en mentale welzijn. Wees bewust van wat je in je mond stopt, maar vergeet ook zeker niet te genieten.
Liefs Wendy
